ISO, de internationale standaardenorganisatie, kwam eind 2018 met twee nieuwe standaarden voor de organisatie en digitalisering van informatie over gebouwen en civieltechnische werken, inclusief bouwinformatiemodellering (BIM). In januari 2019 werden beide standaarden ook integraal overgenomen door CEN, de Europese standaardorganisatie.
De eerste standaard, EN ISO 19650-1:2018, beschrijft de concepten en principes van de processen rond het beheer van informatie met behulp van Building Information Modelling (BIM). De standaard biedt een kader om informatie te beheren van activa in de gebouwde omgeving doorheen de hele levenscyclus, inclusief strategische planning, initieel ontwerp, engineering, ontwikkeling, documentatie en bouw, dagelijks beheer, onderhoud, renovatie, reparatie en levenseinde. Deze informatiebeheerprocessen zijn van toepassing voor de samenwerking tussen opdrachtgevende en opdrachtnemende partijen.
De toepassing spitst zich voornamelijk toe op maturiteitsniveau 2, als combinatie van manuele en geautomatiseerde informatiebeheersprocessen waarbij informatiemodellen samengebracht worden (“BIM volgens ISO 19650”). Dit omvat het nauwkeurig omschrijven van de informatiebehoeften en de daaruit resulterende informatiemodellen, inclusief de planning om deze op te bouwen en aan te leveren. Dit kan gezien worden als de informatieleveringscyclus, waarin zowel projectinformatie als activa-informatiefuncties beschreven worden. Binnen EN ISO 19650 spreekt men van container-gebaseerde samenwerking, waarbij timing, capaciteiten en verantwoordelijkheden beschreven worden. De gezamenlijke productie van informatie maakt daarbij gebruik van de zogenaamde Common Data Environment (CDE), zodat informatie gecentraliseerd wordt en toegankelijk is voor alle projectpartners.
De tweede standaard, EN ISO 19650-2:2018, behandelt de opleveringsfase van activa. Deze specificeert vereisten voor informatiebeheer, in de vorm van een beheersproces, in de context van de leveringsfase van activa en de uitwisseling van informatie daarbinnen, met behulp van bouwinformatiemodellering. De verschillende processen worden in een reeks schema’s samengevat en beschreven: het opstellen van de informatiebehoeften, -standaarden en procedures, de aanbesteding, toewijzing en mobilisatie van de verantwoordelijke taak teams, om dan via de gezamenlijke productie van de informatie uiteindelijk tot de oplevering te komen.
Beide standaarden kunnen worden toegepast op alle soorten activa en door alle soorten en maten van organisaties, ongeacht de gekozen inkoopstrategie. Ze vervangen de UK PAS 1192 standaarden, die ook in de Belgische bouwsector gevolgd worden bij het inzetten van de BIM-methodiek. Bijkomende delen zijn eveneens gepland.
Momenteel zijn aanvullende richtlijnen in voorbereiding, binnen het Europees standaardisatiecomité CEN/TC 442, die de sector moeten helpen bij de implementatie van EN ISO 19650. Vanuit CLUSTER BIM volgen enkele Belgische experten deze ontwikkelingen op de voet, zodat deze standaarden ook verder kunnen ingevoerd worden in een toekomstige update van het Belgisch BIM-protocol en uitvoeringsplan.