Ter gelegenheid van het salon Digital Construction Brussels heeft Buildwise een aantal presentaties gegeven over nieuwe technologieën die gebruikt worden in de sector. Wij hebben voor u even de belangrijkste informatie samengevat uit de drie voordrachten, gegeven door Samuel Dubois en Michael De Bouw.

Daar waar de traditionele opmetingstechnieken zich beperkten tot het genereren van precieze, maar weinig gedetailleerde informatie, laten 3D-opmetingen in hoge resolutie vandaag de dag toe om een uiterst nauwkeurig beeld te krijgen van de staat van een bestaand gebouw. Hoewel opmetingen met zogenoemde ‘total stations’ gegevens opleveren die zeer goed stroken met de werkelijkheid, is de kwaliteit in sterke mate afhankelijk van de uitvoerder. Dankzij de huidige 3D-scanningtechnieken zoals de laser scanner kan men tegenwoordig verder gaan in de identificatie van de karakteristieken van bestaande gebouwen, wat erg nuttig kan zijn met het oog op een renovatie of de controle van de uitvoeringskwaliteit.

Eén van de 3D-digitaliseringstechnieken, die voortkomt uit het domein van de ‘fotogrammetrie’, bestaat erin om automatisch een 3D-model te reconstrueren aan de hand van meerdere beelden van het gebouw die genomen werden met een gewoon fototoestel, eventueel in combinatie met een drone. Deze techniek is tegenwoordig nog iets minder precies en een stuk arbeidsintensiever dan het gebruik van een laser scanner. Daar staat tegenover dat de vereiste uitrusting veel minder gesofisticeerd hoeft te zijn.

Bent u geïnteresseerd in dit onderwerp? Lees dan het artikel ‘3D-scanning ten dienste van de aannemer’ uit Buildwise-Magazine 2017/2.

Bij 3D-printing creëert men voorwerpen aan de hand van een grondstof die laagsgewijs op elkaar gestapeld wordt (men heeft het in deze context ook over ‘additive manufacturing’). De gekendste methode bestaat erin om een gesmolten materiaal (bv. kunststof) te extruderen en vervolgens met uiterste precisie in opeenvolgende lagen op elkaar te leggen. Er bestaan nog diverse andere technieken die toelaten om objecten uit bijvoorbeeld metaal, hars of minerale grondstoffen te produceren. 3D-printing biedt het voordeel dat er veel minder materiaalverlies is en dat er veel complexere vormen gerealiseerd kunnen worden dan met de hand.

3D-printing wordt in de bouwsector tegenwoordig voornamelijk gebruikt in de renovatie- of restauratiecontext om beschadigde of verdwenen elementen te recreëren. Deze techniek laat immers toe om elementen met complexe vormen op identieke wijze te reproduceren aan de hand van een 3D-model. Men kan hiermee eveneens mallen creëren die de ambachtsman vervolgens kan gebruiken in combinatie met meer traditionele technieken. Het 3D-printen van beton en metalen constructies opent een aantal interessante perspectieven en zou in de toekomst moeten toelaten om snel en geautomatiseerd elementen met grote afmetingen, die tegelijkertijd ook vanuit een structureel oogpunt perfect geoptimaliseerd zijn, te creëren.

Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen we naar het artikel ‘3D-printen en patrimonium’ uit Buildwise-Magazine 2016/4.

Drones kunnen uitgerust worden met tal van instrumenten zoals omgevingssensoren, camera’s enzovoorts. Zo kunnen ze gecombineerd worden met een fototoestel voor het realiseren van een 3D-model van het gebouw (door fotogrammetrie) of met een thermische camera voor de analyse van de warmteverliezen doorheen de wanden en daken die niet (voldoende) zichtbaar zijn vanop de grond.

Het type drone dat het vaakst gebruikt wordt in de bouw zijn drones met meerdere propellers (multikopters). Het grote voordeel hiervan is dat ze stationnair kunnen vliegen. Ze vertonen daarentegen wel een beperktere autonomie dan drones met vaste vleugels (vliegtuigvorm), dewelke beter geschikt zijn om lange afstanden te overbruggen. De keuze voor een bepaald dronetype is eveneens afhankelijk van het gewicht van de te transporteren instrumenten.

Hoewel de meeste drones ook automatisch bestuurd kunnen worden, is het in België verplicht om toch steeds een piloot bij de hand te hebben om de besturing van het toestel onmiddellijk te kunnen overnemen om ongevallen te vermijden. De piloot is bovendien verplicht om steeds een visueel contact te hebben met zijn drone. Verder moet een dronegestuurde fotosessie met het oog op de realisatie van een 3D-model goed voorbereid worden. Zo is een voorafgaandelijk bouwplaatsbezoek essentieel om te weten te komen vanuit welke hoek(en) de foto’s genomen zullen worden, maar ook om de eventuele obstakels te identificeren. Het besturen van een drone moet dus weldoordacht gebeuren. De mogelijke voordelen voor de bouwsector – de huidige reglementaire beperkingen terzijde – zijn echter legio. Buildwise zal zich daarom in de loop van de volgende jaren verder toeleggen op het onderzoeken van deze materie.